Het is september en nog steeds snikheet als ik op visite ga bij Villa Verbeelding. Niet in het museum zelf, dat ik al eens had kunnen bezoeken op een vorig OLO, maar in de kantoren die om de hoek van de Villa gevestigd zijn. Daar word ik met veel plezier ontvangen door coördinator Marijke Rekkers, die me graag meer vertelt over de organisatie die zij mee heeft opgericht. We negeren de hitte en hebben het over de kunst van prentenboeken, en het zien opgroeien van een organisatie.
Door Lora De Baeremaeker
We proberen steeds te focussen op een combinatie van artistiek interessant en maatschappelijk relevant
Hoe doet Villa Verbeelding aan literair organiseren?
Dat doen wij voornamelijk door tentoonstellingen over jeugdliteratuur en illustratie. In onze villa zijn er steeds vaste en tijdelijke tentoonstellingen, die na afloop reizende tentoonstellingen worden, en dan geleend kunnen worden door bibliotheken, musea, hogescholen, … Bij elke tentoonstelling hoort ook een educatief programma op maat. Verder is er ook een illustratieroute in Hasselt - dat is een parcours waarbij illustraties van Vlaamse illustratoren in het straatbeeld te zien zijn, gekoppeld aan activiteiten of kijkopdrachten die je via een QR-code terug kan vinden. Langs die illustratieroute doen we ook pop-up tentoonstellingen in de stad, waar we samenwerken met verschillende partners om tijdelijke tentoonstellingen op poten te zetten.
Daarbij organiseren we ook lezingen, workshops, masterclasses voor volwassenen, en een summer of winter school. De laatste summer school die we deden had deelnemers die uit Australië, Taiwan, en Noorwegen kwamen, wat enorm fijn is om te zien. Eind augustus is er dan ook het festival de Verbeelders. Dat is een festival dat volledig gewijd is aan illustratie.
Benaderen jullie zelf artiesten of komen ze bij jullie aankloppen?
Het gebeurt steeds vaker dat mensen bij ons komen aankloppen, merken we. We proberen steeds te focussen op een combinatie van artistiek interessant en maatschappelijk relevant bij het opstarten van de tentoonstellingen. We weven vaak actuele thema’s doorheen de expositie. We hadden tot voor kort een tentoonstelling over de zee, en dan is het vanzelfsprekend dat we de vluchtelingenproblematiek en milieuproblematiek daar ook in verwerken. Dan kan natuurlijk alleen omdat er ook prentenboeken gemaakt worden over die thema’s, en die tonen we graag. Zo proberen we ook een goede mix te maken van bekende namen en nieuw talent, waarvoor we ons vaak richten tot de illustratorenopleidingen die er in Vlaanderen bestaan, zoals PXL MAD of Sint Lucas Antwerpen en Gent en ook het KASK in Gent. En van de ene illustrator kom je bij de andere terecht, dat rolt vaak heel natuurlijk. Ik ga zelf ook regelmatig naar andere tentoonstellingen of festivals waar ik met mensen praat en goed rondkijk.
Maakt de focus op illustratie Villa Verbeelding uniek?
Zeker, ik ken geen ander huis die illustratie op die manier benadert. Grafixx heeft ook een focus op beeldverhaal natuurlijk, en zij doen dat schitterend, maar het verschilt natuurlijk met onze werking. We willen ook niet uitsluitend focussen op die illustratie. Dat is het meest visuele aspect van een prentenboek, maar het verhaal en het schrijven daarvan is minstens even belangrijk, en daar willen we nu wat meer op inzetten. Heel vaak doen mensen die prentenboeken maken beide, en je kan de twee ook niet loskoppelen van elkaar, maar het is wel fijn om af en toe op die storytelling te focussen in bijvoorbeeld een masterclass of tijdens een summer school.
Prentenboeken zijn voor mij een vorm van beeldende kunst
Hoe ben jij bij Villa Verbeelding terechtgekomen?
Ik ben ooit begonnen met een BTK-project om literatuur in Limburg te inventariseren. Dat was oorspronkelijk voor een jaar, en dat is uiteindelijk verlengd geweest, en omgezet naar een museumproject. Toen hadden we het vage idee om een museum over literatuur in Limburg op te richten, met een sterke educatieve insteek. Dan zijn we eigenlijk vrij snel bij jeugdliteratuur en illustratie terechtgekomen, met in het begin nog Limburgse accenten. Gaandeweg zijn we die accenten gaan afzweren en zijn we ons echt meer en meer gaan toespitsen op jeugdliteratuur en illustratie in een brede zin. Die focus op jeugdliteratuur is heel organisch gegroeid, we merkten dat daar interesse voor was en er tegelijkertijd weinig rond plaatsvond, terwijl er hele goede boeken verschenen. Het was voor ons een logische nadruk om te leggen. Het is een onderwerp dat me ook persoonlijk interesseert. In iedere boekhandel waar ik binnenstap, ga ik op zoek naar de kinderafdeling. Ik ben enorm geïnteresseerd in beeldende kunst, en voor mij zijn prentenboeken een vorm daarvan.
Waar ben jij het meest trots op binnen Villa Verbeelding?
Vooral wat we samen gedaan hebben, met het team dat uit een oorspronkelijk tewerkstellingsproject gegroeid is. Ik vind het heel mooi dat we iets uit de grond hebben gestampt dat verder kan leven op zichzelf en de moeite waard is om te bezoeken. We hebben vele bijzondere dingen gedaan, en doen nog steeds bijzondere dingen, en het is prachtig om te zien hoe de organisatie in al die jaren is veranderd en gegroeid.
Het is ook heel fijn om te zien hoe de tentoonstellingen onthaald worden, en hoe de workshops en de masterclasses beleefd worden. Tijdens een summer school bijvoorbeeld, is het altijd enorm inspirerend om rond te lopen en omgeven te worden door mensen die aan het creëren en ontdekken zijn.
Het is enorm inspirerend om omgeven te worden door mensen die aan het creëren en ontdekken zijn
Wat brengt de toekomst nog voor Villa Verbeelding?
Ik denk dat we de lat hoog moeten blijven leggen en interessante, relevante tentoonstellingen moeten blijven maken die een breed publiek aanspreken, met oog voor diversiteit en inclusie. Het zou ook fijn zijn om De Illustratieroute nog uit te breiden, net zoals de summer en winter schools. Op termijn denken we aan een eventueel festival voor kinderen. Waar het gaat eindigen heb ik nog geen zicht op. Ik hoop dat het niet eindigt (lacht). Dat is voor mij natuurlijk een ijdele hoop, want in 2026 ga ik op pensioen, maar Villa Verbeelding zou ik graag verder zien groeien. Er komen nog heel wat inspirerende projecten aan waar ik enorm naar uitkijk.
Wat is je meest recente literaire ontdekking?
Claire Keegan, daar moet ik zelfs niet over nadenken. Ik was onlangs op reis in Noord-Ierland, en daar heb ik Small Things Like These gekocht, een heel dun en heel mooi boekje. Onlangs heb ik ook Kala gelezen van Colin Walsh, dat is een Ierse illustrator die in Sint-Joris-Weert woont. Dat boek is echt heel goed geschreven, echt de moeite waard.
Wil je ook je verbeelding de vrije loop laten gaan? Surf dan zeker naar de website van Villa Verbeelding